Okyanustaki plastikler oksijen yapıcı bakterileri öldürüyor olabilir

Bu plastiklerle öyle böyle değil, başımız çok fena dertte. Artık plastikten nehirlerimiz, dağlarımız falan var. Korkunç ötesi! Bazı bilim insanları buna çözüm bulmaya çalışıyor ama büyük firmalar ve devletler kendi içlerinde ciddi değişimlere gitmezlerse gezegenimiz tamamen plastikle kaplanacak. Dert buyken bir de şimdi okyanustaki plastikler oksijen yapıcı bakterileri öldürüyor olabilir. Aman yarabbi, beraberinde başka sorunlar da ortaya çıkmaya mı başladı?

Plastik maddenin deniz suyuna sızan toksinleri, soluduğumuz oksijenin tahmini yüzde 20’sini oluşturmaktan sorumlu olan bakteri Prochlorococcus‘un büyümesini ve fotosentetik verimini engelliyor. Aynı zamanda bu bakterinin, gezegenimizdeki karbonun yakalanmasının yüzde 20’sinden (bir karbon molekülü girer, bir oksiyen molekülü dışarı çıkar) sorumlu olduğu anlamına geliyor. Yine de bunun erken bir araştırma olduğunu da ekleyelim.

Prochlorococcus, okyanuslarda yüzen bir tür siyanobakteridir (isimlerini mavi renklerinden alır.) Bir bitki gibi Prochlorococcus fotosentez yapar.

Ne yazık ki araştırmacılar, bakterilerin sızıntı suyu olarak bilinen suya sızan plastik toksinleri aldığını tespit etti. Laboratuvar ortamında, farklı miktarda plastiğin içinde yetiştirdikleri Prochlorococcus‘u yapay deniz suyu tabanına karıştırarak deneylerini gerçekleştirdiler.

Daha fazla oku: 1 kilo plastik atık karşılığında günde 3 öğün yemek ister miydiniz?

Araştırmacılar, zehir belirtileri gösteren sızıntı suyunun konsantrasyonuna bağlı olarak değişen açık reaksiyonlar buldular. Suyun konsantrasyonu arttıkça, bakterilerin fizyolojik tepkisinin giderek arttığını gördüler. Avustralya’daki Macquarie Üniversitesi’nden mikrobiyal deniz bilim uzmanı Lisa Moore, “Plastik sızıntıların konsantrasyonu arttığında, hücrelerin de iyi büyümediğini ve aslında en yüksek konsantrasyonda öldüklerini görüyorsunuz. Fotosenteze ait verimlilikte de bir düşük gördük” diyor.

Yanma geciktiriciler veya plastiğe esneklik kazandıran diğer katkı maddeleri gibi şeyler bunun nedeni olabilir. Özellikle çinko bakteriler üzerinde büyük ölçüde bir etkiye sahip olabilir. Yine de bu çalışmalar okyanusta değil laboratuvarda yapıldı. Okyanusta da mutlaka yapılması gerekiyor.

Daha fazla oku: Roma’da plastik parayla bilet almaya ne dersiniz?

Plastik sızıntılarının laboratuvarda Prochlorococcus üzerinde şaşırtıcı bir etkisi oldu mu? Evet, kesinlikle. Ancak bu etkinin doğada mutlaka ortaya çıktığı anlamına gelmez. Kaliforniya Plastik Bilimler Akademisi’indeki balık küratörü Luiz Rocha, okyanus plastiklerini inceliyor: “Bu makale, dünyadaki en bereketli fotosentetik organizmalardan birini olumsuz yönde etkileyeceğini gösteriyor ancak bu kimyasalların konsantrasyonlarının okyanusta bu kadar yüksek olup olmadığını bilmiyoruz.”

Bu bilgilerle birlikte plastiğin gezegen için korkunç bir şey olduğunu biliyoruz. Makroplastikler olarak bilinen büyük parçalar her tür deniz canlısının midesinde bitiyor. Mikroplastikler (5 milimetrenin altındakiler) her yerde olsa da bilim henüz etkilerinin ne olabileceğinden emin değil. Daha fazla araştırmaya gerek var.

Herkese plastiksiz günler!

Kaynak: Wired