Black Friday’a karşı White Monday hareketi
by 200 
ABD’de Şükran Günü’nden sonra gelen ilk cuma gününe denk gelerek, indirimli satışların yapıldığı güne Black Friday deniyor. Son yıllarda tüm dünyada özel bir gün edası ile markalar bu günü kutluyor. Ortaya çıkan görüntüler ise pek iç açıcı değil çünkü alışverişe giden insanlar canavar izlenimi yaratıyorlar. İnsanları bu kadar çok tüketim çılgınına çeviren bu olaya karşı bir mesaj İsveç’ten White Monday hareketi ile geliyor.
Henning Gillberg, dönüşüm ekonomisi ile tüm dünyayı White Monday hareketine katılmaya davet ediyor. Biz de We are the Hippies olarak yerimizi aldık. Hareketin ne olduğunu daha detaylı merak ediyorsan, Henning ile gerçekleştirdiğimiz röportajı okuyabilirsin.
Bize kendini tanıtır mısın? Neler yapıyorsun?
İsmim Henning Gillberg, 27 yaşındayım, İsveç’in Malmö kentinde yaşıyorum. Kargo aracılığı ile tüm İsveç’te hizmet verdiğimiz, giysilerin tamir edildiği online bir e-ticaret sitesine sahibim.
White Monday hareketini başlattın. Nedir tam olarak? Ne zaman başladı?
Black Friday’e benziyor. İkinci el ve tamirat gibi sadece dönüşüm ekonomisi işleri çerçevesinde indirimler oluyor. 2017’de başladık. Repamera çok ufak bir şirketti ve hiç müşterimiz yoktu. Ben ve meslektaşım, İsveç’teki dönüşüm ekonomisi içindeki her şirketin, Black Friday’ı kendilerince yorumlamaya çalıştıklarını gördük. Bu yüzden onları işbirliğine davet etmeye karar verdik.
Peki, neden Cuma ve Beyaz?
Taoizm ve Yin&Yang felsefesini seviyorum. Bu yüzden Black Friday’in karşısında ne olabilir diye kendimize basitçe sorduk. Siyah yerine Beyaz, Cuma yerine de Pazartesi… Birçok şey almak yerine hiçbir şey almıyorsunuz. Daha sonra kendimize “Şimdi, Yin&Yang arasındaki sınırda ne var?” diye sorduk ve bunun dairesel bir tüketim olduğu sonucuna vardık.
25 Kasım’da ne olacak?
350’den fazla White Monday dostu şu kuralları izleyecek:
- Sosyal medya hesaplarında #whitemonday etiketi ile bir görsel paylaşacak.
- Black Friday bayrağı altında hiçbir şey pazarlamayacak veya paylaşmayacak.
- İsteğe bağlı: Yaklaşık 100 işletme, ikinci elden indirim yapacak, kiralama hizmetleri veya onarım işlerini sunacak. Bu, tüketicileri eski yollardan ziyade dönüşüm ekonomisine yöneltecek.
Dönüşüm ekonomisini biraz daha açar mısın?
Doğa daireseldir. Karıncalar tepelerini tekrar kullanılan malzemelerden inşa eder. Kuşlar da öyle. Ancak biz insanlar endüstri devriminden bu yana, şirketlerin ürettikleri ve sattıkları bir sistem geliştirdik. Müşteriler satın aldıklarının atıklarının sorumluluğunu alıyorlar. Bu, atık yüküne eşit olan üretim ve satış yüklerine yol açar.
Şimdi, dönüşüm ekonomisinde, ürünler tekrar tekrar kullanılabilen bir sistemin parçası olacak şekilde tasarlanıyor. Örneğin; bir bisiklet modülerdir. Patlak bir lastik alırsanız onarabilirsiniz, yeni bir bisiklet almak zorunda değilsiniz. Kırık bir akıllı telefonunuz varsa, onarılması pahalıdır veya gerçekten zordur. Neden? Çünkü üretici daha fazla üretmek ve satmak istiyordur.
Eğer üretici akıllı telefonları kiralamaya başlarsa, tamiri ve yenilenmesi kolay, gerçekten yüksek kaliteli, uzun ömürlü telefonlar yapacak. Üretilen bir telefon daha sonra aydan yıla, yıldan yıla gelir elde edecektir. Müzik akışı gibi. CD’ler tüm dünyaya gönderiliyordu şimdi ise onun yerine müzik yayını yapıyoruz. Müşteri için aynı işlev ancak daha sürdürülebilir ve daha az atık oluşuyor.
Böylece, ikinci el olan her şeyin yanı sıra kiralama ve tamir hizmetlerinin döngüsel bir ekonomiye yol açtığını söyleyebilirsiniz. Ekonomi çünkü insanlar hâlâ tüketecekler ancak atık için nihai sorumlulukları olmayacak.
Bu hareketi başlatmadaki amacın nedir?
White Monday hareketi ile amacım, dönüşüm ekonomisi ile dünyadaki üç büyük alışveriş gününden biri olmak.
Black Friday ve Singles diğer iki büyük alışveriş günü. Gece gündüz çalışmak zorunda kalmadan büyümeye devam etmesini istiyorum, umuyorum gelecek yıl buna erişeceğim.
Bu hareket şirketleri başka bir alışveriş kampanyasına katılamayacakları bir duruş sergilemeye zorlar. Bu yüzden, dönüşüm ekonomisi içinde yer almak istiyorsanız Black Friday’e katılamazsınız.
İnsanlar dönüşüm ekonomisine nasıl katılabilirler?
25 Kasım’da #whitemonday hashtag’i ile birlikte bir resim paylaşabilirler. Ayrıca logo veya Instagram profilinizin sitemizde yayınlanmasını isterseniz bu linkten kayıt olabilirsiniz: whitemonday.info/join
Son olarak neler söylemek istersin?
Bu hareketi Türkiye’ye ulaştırma fırsatı tanıdığın için teşekkür ederiz.
İnternet sitesi: whitemonday.info
Sağolasın Yeşim 🙂