Türkiye dark psy müziğin kadın temsilcilerinden: Oxomo ⋆ We are the Hippies

Dünyadaki birçok farklı organizasyonunda çalan ve ekibi içerisinde çalışmalar yapan Kristal Güngörün, yani Oxomo ile dopdolu bir röportaj gerçekleştirdik. Aynı zamanda Kristal, birçok sanatçı ve farklı ekiplerin bir araya geldiği, kolektif bir yapıya sahip TheDarkCode’un ana isimlerinden biri. Türkiye’de dark psychedelic eventler, art galery ve müzik production workshopları düzenliyor ve yurtdışındaki önemli temsilcilerimizden biri sayılıyor.

Merhaba Kristal, biraz kendinden bahseder misin bize?

Öncelikle bu röportaj için çok teşekkürler. Çocukluğumdan bu yana beni sanat ve özgürlük düşünceleriyle yetiştiren yenilikçi bir aileden geliyorum ve her kararımda beni destekleyen bir ailem olduğu için aslında çok keyifli ve macera dolu bir yaşamım oldu. Çocukluğumdan bu yana birçok sanatla uğraştım. 9 Eylül Güzel Sanatlar Tiyatro yazarlığı ve dramaturji mezunuyum. Ardından sahne tasarımı ve plastik sanatlar alanlarında kendimi geliştirdim. 10 yıla yakın, yani ülkemizde psychedelic kültürün başladığı ilk yıllardan beri, birçok organizasyonda farklı ekiplerle, farklı alanlarda çalıştım, dünyanın değişik ülkelerinde bu kültürün yaşandığı küçük büyük birçok festivale katılma ve ekiplerinde yer alma şansına sahip oldum.

Psychedelic kültür, sistemin bize unutturmaya çalıştığı evrensel birliği, özgürlüğü ve yaratıcılığı yaşayıp paylaşabileceğim, hatta insanlığın doğa ile uyumlu bir sisteme geçebileceğine dair çılgın fikirler verdi. Bu yüzden olabildiğince çok sanatçıya ulaşmalı ve kolektif sanat projeleri ile geleceğe parlak fikirler bırakmalıydım. Tüm bu yolculuklar arasında 2 yıl önce dj’lik yapmaya başladım ve aslında daha çok yeni olmama rağmen yılların müzik dinleyiciliği sayesinde birçok ülkede çalma şansım oldu. Türkiye’ye döndükten sonra, birçok sanatçı ve farklı ekiplerin bir araya geldiği kolektif bir ekip olan TheDarkCode’u oluşturduk. Bundan sonra bu ekiple Türkiye’de Dark Psychedelic eventler, art galery ve müzik production workshopları yapmaya devam edeceğiz. Bir yandan da yakın gelecek için ses ve müziğin önde olduğu çizgi-animasyon projelerim var. Onlardan da zamanı gelince bahsederiz.

Türkiye dark psy müziğin kadın temsilcilerinden: Oxomo — Kolaj: Carlos Navarrete Picazo

“Uzay mekiğini hep beraber yapıyoruz”

Oxomo projenden bahsedelim biraz da. Dj olarak bu şekilde anılıyorsun. Nereden geliyor bu Oxomo?

8 yıl kadar önce oluşturduğum dekor ekibinin adı Crystal Effect’ti. Müziğe başladığımda ise kendi adımdan bağımsız sembolik bir isim arıyordum. Sahnede çalarken hissettiğim binlerce duygudan biri, sanki hayali bir uzay mekiğinin topluluk tarafından seçilmiş geçici bir kaptanı olduğumdu. Seçtiğim ve mixlediğim soundlarla, öncelikle bir arınma ve ardından dinleyicilerin hayalindeki micro ve macro evrenlere yaratıcı bir seyahati hedefliyorum. Hayal gücümüzün kıvrımlarında bulacağımız fikirler gerçekten sonraki nesillerin daha güzel yaşamasına olanak sağlayabilir. Dj’in yansıttığı sound ile dans eden insanların hareketleri ve enerjileriyle sanki hayali bir uzay mekiğini hep beraber yaratıyoruz. Oxomo kendi uydurduğum bir kelime ve bu kolektif hayal gücünün ürünü olan fantastik uzay mekiğinin adı.

Orta Amerika bölgesinde çokça vakit geçirdin yanlış hatırlamıyorsam. Bu bölge dark müziği bayağı seviyor. Senin çalışmalarında da dark esintisini en yüksek seviyelerde görebiliyoruz. Sence Türkiye bu kadar dark seviyeye hazır mı?

Geçen yıl Orta Amerika’da Guatemala ve Mexico’daydım. Toplam 15 etkinlikte çalma fırsatım oldu. Guatemala’da çaldığım müzikler sert bulunurken, Mexico’nun aradığı sound sanki buydu. Mexico’da aslında 3 booking’im vardı ama her çaldığım parti ardından başka bir etkinliğe davet edildim. Bu sayede Mexico’nun değişik bölgelerini görme ve farklı ekiplerle çalışma şansım oldu. Gerçekten büyüleyiciydi! Özellikle “Acaba bu track çok mu sert kaçar?” diye düşünmeden en hızlı trackleri rahatlıkla çalabildim ve setlerimin sonuna dek sürekli dans eden bir kitlenin olması beni oldukça mutlu etti. Türkiye’de ise giderek gelişen ve artan bir dark kitle olduğunu görüyorum. Türkiye bu seviyeye hazır mı? Devlet sisteminin saçmalıkları ve kültürün sert yanına bakarsak bu seviye çoktan aşılmış! Çünkü dark soundlar aslında bir karşı duruşu imler. Bizim kadar karmaşık bir kültürün içinde kendi benliğini, kendi doğrularını ve yaşamsal hedeflerini bulmaya çalışan genç neslin sırtında büyük ağırlıklar var. Zaten bunca sorunun ve karmaşanın olduğu bir ülkede dark soundların yeni neslin bireysel gücünü arttırıp karar mekanizmasını hızlandıracağını düşünüyorum.

“Psytrance’ten keyif almayıp darkpsy dinlemeye başladığına şahit oldum”

TheDarkCode gibi dark müziğin dinlendiği festival ve partiler yapıyorsun. Dark psy’ı bize tanımlar mısın? Genelde insanların aklına olumsuz ya da sert manalar gelebiliyor. Belki öğrenilmiş bir durumdan kaynaklı. Sana neler hissettiriyor? İnsanlar dark müzikle nasıl bağ kurabilir?

Psychedelic trance içinde dallanıp budaklanarak başlı başına bir ana türe dönüşen dark trance (Darkpsy) müziği incelediğimizde kullanılan sesler, atmosfer ve kurgu bakımından korku temasını oldukça güçlü şekilde sunduğunu görebiliriz. Sanırım bu yüzden bu müziğe yabancı olan insanlarda başta olumsuz manalara yol açabiliyor. Ancak zamanla birçok insanın psytrance’ten keyif almayıp darkpsy dinlemeye başladığına şahit oldum. Darkpsy aslında biraz da psychedelic sound’lar ile eğitilmiş bir kulak gerektiriyor. Zaten normal bir dinleyici için psychedelic herhangi bir türü benimsemek ve dinlemek bir aşamayken, diğer bir aşama sert müzikler seven kimi insanlarda darkpsy’a geçişle oluyor.

Tıpkı katharsis gibi

Birçok underground müzik türü sert tonları, metalik, korkutucu, gürültülü sesleri birer uyarıcı olarak kullanmıştır. Tiyatro’da yaşanan Katharsis hisse en yakın ve belki de daha güçlüsü, sert müzikler dinleyen insanların dans esnasında boşalttıkları enerji ve duygu yoğunluğudur. Tüm güzel duygular gibi, insanın kötü olarak değerlendirdiği olumsuz duygular da insan varoluşunun bir parçasıdır ve sanatla deneyimlenmediği, dışa vurulmadığı ve anlamlandırılmadığı sürece kişinin gerçekten kötülük yapmasını sağlayabilecek duygu karmaşalarına dönüşebilir.

Kimi psychedelic trance dinleyicisi için bile dark trance fazla sert ve fazla hızlı kabul edilip zaman zaman eleştiri konusu olmuştur. Ancak bu kadar “sert ve korku dolu” olan bir müziğin deneyimlenmesi sırasında, kendini müziğe vererek dans eden ya da dinleyen kişi bir trans durumuna girerek duygusal bir arınma yaşar. Bu da tıpkı bir katharsistir. Dahası tedirgin edici seslerin bilinç altında yarattığı etki, aslında düşünülenin tersidir; beyin bazı uyarıcı seslerle kendini gerçek olmasa da bir tehlikenin içinde hisseder, böylece kendini korumak için daha aktif çalışmaya başlar. Bu tarz müzikler dinleyen kişilerin de zamanla beynini daha aktif kullanacağı bir gerçektir.

“Yetişen sürpriz bir kadın dj var”

Türkiye’de kadın dj sayıyı çok az. Sence neden böyle? Kadınları müzik yapmaya nasıl sevk edebiliriz?

Bence kadın dj sayısı aslında Türkiye’de yalnızca 10 yıllık geçmişe sahip bir kültür için oldukça iyi gidiyor. 5-6 yıl öncesine kadar, ilk kadın dj’lerden Sona Shine, Oriah, ardından yeni nesille Star Love ve Sinay Indıgo’nun Psytrance ve progressive türlerinde çaldığını hatırlıyorum. Şu an için artık sahnelerde onları göremesek de Türkiye psychedelic tarihi içindeki kadın dj’lerden oldukları için belirtmek istedim. Şu an Fractalwave Psytrance setleriyle hâlâ sahnelerde. Darkpsy için sayabileceğimiz kadınlar arasında Mita, Vortex-Z, Oxomo, PNAR ile şu an dört kişiyiz gibi. Ancak bu sayının hızla artacağını düşünüyorum ki, şu an yeni yetişen sürpriz bir kadın dj daha var. O da TheDarkCode’un Ankara’daki eventinde kısa bir warm up ile ilk sahnesini alacak.

TheDarkCode ekibi olarak Türkiye’de ilk kez müzik production workshopları düzenlemeye başladık. Katılımcı sayımız az, kadın sayısı daha da az olsa da, bunun gelecek dj ve producerların gelişiminde katkısı olacağına inanıyorum.

TheDarkCode’un önümüzdeki iki eventi sadece kadın dj’lerin olduğu bir lineup’a sahip. Cinsiyet ayrımcılığına tamamen karşı olsak da, genelde erkek djlerin yoğunlukta olduğu partilerin yapıldığı bir gerçek. Daha önce Türkiye’de tüm lineup’ın kadın dj’lerden oluştuğu ne Psytrance ne de Darkpsy bir etkinlik olmamıştı. Önümüzdeki iki eventte, uzun zamandır bir araya gelemediğimiz için kadınların olduğu lineuplar hazırladık. Italya’dan konuğumuz olan Maiko, Mita, Oxomo, Vortex-z ve sürpriz yeni ismimizle kadın enerjisinin yoğun olduğu dark etkinlikler bizleri bekliyor.

7 Şubat’ta Ankara’daki Chaos of the Spirit partisinde çalacaksın. Daha önce Ankara’da çalma fırsatın oldu mu? Ankara’daki psychedelic oluşum hakkında ne düşünüyorsun? İstanbul’a göre genelde biraz daha az duruyor gibi.

Daha önce Ankara’da çalma fırsatım hiç olmadı. “Magic of the Chaos” ekibinin düzenlediği “Chaos of the Spirit” partisi davetine gerçekten çok sevindim. Enerjinin yoğun olduğu, harika bir etkinlik olacak, şimdiden hissediyorum. Ankara biraz gri, biraz ciddi bir şehir. Tam da bu yüzden aslında freak sayısının daha çok olması gerekir. Yıllardır yaptığımız partilere Ankara’dan gelen daimi bir kitle var. Sayısı az olsa da enerjisi yoğun bir kitle. Ankara’da müzikle uğraşan da birçok arkadaşımız var. Bence daha çok etkinlikle, yeni nesle bu müzik ve kültür doğru şekilde tanıtılırsa Ankara’da da iyi bir dinleyici kitlesinin oluşacağına inanıyorum. Chaos of the Spirit’le kitleyi daha iyi tanıma fırsatımız olacak. Eminim gecenin sound çizgisi de katılımcıların hoşuna gidecektir, çünkü ekip Erf, Mhakavaya, Holymania, Vortex-Z ve Oxomo ile bence çok doğru ve uyumlu seçimler yapmış. Anladığım kadarıyla dekor ve art galeri için de çalışmalar hızla devam ediyor. Ekipteki herkesin enerjisi harika, bu etkinliğin bir parçası olduğum için gerçekten mutluyum, şimdiden çok teşekkürler, eminim çok güzel bir etkinlik olacak!

“Yanlış yansıtıldığını gördük”

Peki, theDarkCode’un hikâyesini dinleyebilir miyiz? Gelecekteki etkinlikleriniz ne zaman, nerede gerçekleşecek?
TheDarkCode, birçok sanatçı ve organizasyon ekibinin bir araya gelerek oluşturduğu kolektif bir ekiptir. 2017 yazında, Sound Monsters, Intergalacted Tribe ve Amygdala Sound System&Solutions olarak aslında tamamen tesadüfi ama bir o kadar da evren tarafından yönlendirilmişçesine bir araya geldik. Hepimiz yıllardır birçok psy ekiple çalışmamıza rağmen, diğer organizasyon ekiplerinin kültüre ve müziğe yaklaşımlarıyla uyuşamadığımız noktalar vardı. Türkiye de 10 yıldır gelişmekte olan psychedelic kültürün ve müziğin var olan bazı ekipler tarafından yanlış yansıtıldığını gördük. Bu buluşmaları gerçekten müzik için kültürün gelişmesi, özgür düşüncenin yaşatılması ve evrensel birliğin farkına varıp geçmiş dogmalardan arınıp kaybettiğimiz ritüeli yeniden deneyimlemek için gerçekleştiren çok az kişi yada ekip vardı.

TheDarkCode, birçok sanatçı ve organizasyon ekibinin bir araya gelerek oluşturduğu kolektif bir ekiptir. 2017 yazında, Sound Monsters, Intergalacted Tribe ve Amygdala Sound System&Solutions olarak aslında tamamen tesadüfi ama bir o kadar da evren tarafından yönlendirilmişçesine bir araya geldik. Hepimiz yıllardır birçok psy ekiple çalışmamıza rağmen, diğer organizasyon ekiplerinin kültüre ve müziğe yaklaşımlarıyla uyuşamadığımız noktalar vardı. Türkiye de 10 yıldır gelişmekte olan psychedelic kültürün ve müziğin var olan bazı ekipler tarafından yanlış yansıtıldığını gördük. Bu buluşmaları gerçekten müzik için kültürün gelişmesi, özgür düşüncenin yaşatılması ve evrensel birliğin farkına varıp geçmiş dogmalardan arınıp kaybettiğimiz ritüeli yeniden deneyimlemek için gerçekleştiren çok az kişi yada ekip vardı.

Özellikle geçen yaz denenen birçok başarısız eventin psychedelic kültürle yeni tanışan insanlarda da aslına uymayan etkiler bıraktığını görmek, bu müziğe ve kültüre önem veren hatta yaşamını adayan kişiler için bir sıçrama noktası oldu. Aslında bu tavra genel bir karşı duruş niteliğini taşıyan ilk eventimiz, amacın müzik ve ritüel olduğu bir ekiple her şeyin nasıl olabileceğini deneyimlemekti. Diğer ekiplerle sound olarak da ayrılıyordu bakış açılarımız çünkü Türkiye’de sadece Darkpsy müzik etkinlikleri yapıp hiçbir cheesy sound’a yer vermeyen Intergalacted Tribe dışında hiçbir ekip yoktu. Intergalacted’ın müzik yönelişi ile Sound Monsters ve sonic kalitesi ile dünyanın en iyi ses sistemini bize getiren Amygdala Sound System&Solutions aynı sound ve spirit çizgisinde buluşarak kolektif bir ekibin oluşmasını sağladık. Birlikte iki outdoor, bir underground newyear party düzenledik. Funktion One ses sistemi ile kaliteli müziği en kaliteli şekilde yansıtmak, art galeri ve fanzinlerimizle birçok farklı psychedelic sanat dalını ve sanatçıyı bir araya getirmek, yeni dj’lere destek olmak ve Türkiye’de ilk kez düzenlenen müzik production workshop’larımızla geleceğin producerlarını yetiştirmek için ilk adımları attık.

Önümüzdeki aylar ve yıllar için birçok planımız var. Şu anda “Trinity” adındaki indoor serilerimizle Eskişehir, Ankara ve İstanbul’da düzenlenecek üç parti üzerinde çalışıyoruz. Bu partiler nisan sonunda (27-29 Nisan) Anatolia İzmir’de gerçekleşecek olan “TheDarkCode Duality” adındaki 3 günlük ilk outdoor bahar buluşmasının da tanıtımı niteliğindedir. TheDarkCode olarak, Darkpsy’ın farklı türlerinden başarılı producerları Türkiye’de tanıtmak, farklı sound’ları keşfedip sizlere yeni melodik deneyimler yaşatmak, tüm farklılığımıza rağmen aynı olduğumuz yanları keşfedip kuralların ve sistemin tüm köşelerine rağmen hayal gücümüzü esnetmek ve yaratıcılığımızı paylaşmak istiyoruz. Bu kozmik deneyimlerin yaşanacağı ortamı en içten ve en kaliteli şekilde oluşturmak istiyoruz. Umarız ki sisteme tüm katılığına rağmen kısa süreliğine oluşturduğumuz bu özgürlük alanlarında dark tonların yarattığı arınmayla, çocuksu ruhumuza dokunup geleceği etkileyecek yeni fikirlerin yaratılmasına olanak sağlayabiliriz.

TheDarkCode fanzin #1
TheDarkCode fanzin #2

MUTATION compiled albüm by Oxomo