Eyvah! Plastikler ile başımız dertte

Hayatımızın hemen hemen her alanında kullandığımız plastikler ucuz olması nedeniyle daha çok tercih ediliyor lakin insanların çoğu plastiklerin gezegen üzerindeki yıkıcı etkisinin farkında değil.

Diğer malzemelerin aksine Plastiklerin doğada yok olması yüzlerce yıl alıyor. Evet, plastikler su geçirmez, dayanıklı ve çok yönlü. Bunun karşısında ekolojiye verdiği zarar çok daha büyük.

UV ışınlarına maruz kalan ve yapısal bağları kopan plastikler dağılabilir ama bu gerçekleştiğinde bile tamamen yok olmuyorlar, tonlarca mikroskobik plastik parçaları haline geliyorlar.

Birleşmiş Milletler’e göre, insanlar naylon poşet ve plastik şişeler gibi tek kullanımlık plastik ürünleri kullanmayı bırakmadığı sürece 2050 yılına kadar dünyadaki okyanuslarda balıklardan daha çok plastik olacak.

• Her yıl 300 milyon ton plastiği dünyaca üretiyoruz ve bunun yüzde 78’i geri dönüştürülmüyor.
• Her yıl 8.8 milyon ton plastik atığı okyanuslara ulaşıyor.
• 700 deniz canlısı plastiklerin yol açtığı hayalet ağlar ve kirlilik gibi sorunlar nedeniyle yok olma tehlikesi ile yüz yüze.
• Deniz kaplumbağalarının yüzde 50’sinin midesinde plastik var.
• 2050 yılı ile birlikte bütün deniz kuşları türünün yüzde 99’u plastik atıklarını yeyip içecek.

Sen ne yapabilirsin?

Yerel yönetimler geri dönüşüm sistemlerini geliştirmeli, plastiklerin su yollarına girmesini engellemeli. Aynı zamanda bireyler olarak günlük hayatımızda plastik atık oluşturmamak için de harekete geçebiliriz. Ayrıca plastiklerin denizlerden ve okyanuslardan temizlenmesi için insanlar aletler üretiyor (Bknz. Boyan Slat) ve bilinçleniyor. Plastik atıklardan ayakkabı, bikini gibi eşyalar üretiliyor.

Nerelerde plastik kullanıyorsunuz önce bunu tespit edebilirsiniz, ardından bunlar yerine alternatifler üretebiliriz. Bu sayede bireysel olarak da atık üretiminin önüne geçmiş oluruz. Tutarlı insanlar olarak bu mücadeleyi daha ikna edici şekilde çevremize yayabiliriz. İnsanlara bunu anlatırken aynı zamanda yerel yönetimler ve ilgili aktörlere gereken baskıyı gösterebilirsin.

• Yanınızda su mataranızı taşıyabilirsiniz.
• Elde tutulur kahve/çay almak yerine kendi termosunuzu getirip, ona doldurmalarını isteyebilirsiniz.
• Alışverişinizi bez çanta ile yapabilirsiniz.
• Paketli gıdaları azaltarak kendi temiz ve sağlıklı atıştırmalıklarınızı yapabilirsiniz.
• Yemek sipariş ederken plastik pipet, çatal, kaşık, peçete gibi ekstra malzemeleri istemediğinizi not düşebilirsiniz.
• Kendi diş macununuzu, şampuanınızı, temizlik ürünlerinizi yapabilirsiniz.